Kurban ekonomisi – YAVUZ DONAT

Tatili çok seviyoruz… İki kere ikinin dört ettiği kadar kesin… Ramazan Bayramı daha dün gibi… Kavimler göçü yaşanmıştı.

6 Haziran Cuma… Kurban Bayramı… Fakat;

Kavimler göçü başladı bile.

Hafta boyunca da büyük göç devam edecek.

Kurban ekonomisi… Önemli… Pek çok kesime can suyu… Milyar liralar el değiştirecek.

Bayram haftasına girerken…. Gözlemler… Sahadan notlar.

***

BAYRAM TRAFİĞİ

Cumartesi… Mayıs ayının son günü.

Karayolu ile İstanbul’dan Ankara’ya… Saat 08.00’de yola çıktık… Mehmet Emin Güzbey, Osman Ekinci ve Tolga Yenigün ile birlikte… Gazeteci… Bilişim Uzmanı… Haber sitesi yazılımcısı.

Yol boyunca yoğun bir trafik.

Dinlenme tesisleri… Ana baba günü… Adım atacak yer yok.

Otobüsler… Tıklım tıklım.

Özel araç o kadar çok ki… Yer yer trafik tıkanıyor.

Şimdiden böyle olursa… Yarını ve sonrasını düşünün artık.

***

SICAK PARA

Kurbanlık küçükbaş… İllere göre fiyatlar değişiyor… 12-13 bin liraya satılan da var, 35-40 bin liraya satılan da.

Büyükbaş… Yedi kişi bir araya geliyor, büyükbaş alıyor… 75-80 bin liranın altında değil… 300 bin liraya kadar çıkıyor… Hatta daha da yukarıya.

Bu bayramda 2.5 milyonun üzerinde küçükbaş… Ve 750 bin civarında büyükbaş kesileceğini düşünürsek…

Hesabını düşünün artık… Çok sıfırlı rakamlar… Milyarlar.

Kredili satış da olmadığına göre… Piyasaya sıcak para.

***

ÖNEMLİ SORUN… GELİR DAĞILIMI

Yolda dinlenme molası verdik… İki kez… Çay kahve… Kalabalığın arasına karıştık.

Yollar… Dinlenme tesislerinin önü… Marka araçlar… Hangi marka aklınıza geliyorsa.

Yemek yiyenler… Alışveriş edenler… Boş masa bulamazsınız.

Günümüzün gerçeği… Türkiye’de gelir dağılımı sorunu var… Çok önemli.

Alt kattakiler ile yukarıdakiler arasında makas hayli açık.

Bir yanda emekliler… Dar gelirliler… Geçim sıkıntısı çekenler.

Bir yanda da… Bayram turizmi… Aile ziyaretine gidenler… Tatile çıkanlar…

***

KASAPLARA GÜN DOĞDU

Şemsi Bayraktar… Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı… Her Kurban Bayramı öncesi araştırır… Hesap çıkarır… Kimin cebine kaç lira girecek?

Kasaplar… Çok önemli… Olmazsa olmaz.

Acemileri… Kurban kesmek için hastanelik olanları bir yana bırakırsak… Asıl yük kasapların omuzlarında.

Büyükbaş… Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen karar verdi… Beş bin liraya kesilecek.

Diğer illerde durum farklı… Sekiz bin liraya kadar çıkıyor.

Küçükbaş… En az bin lirayı gözden çıkaracaksınız.

Haydi… Hesap yapalım… Kurbanlık sayısı… Çarpı… Kesme parası… Kasaplarımızın cebine girecek para dört milyar lirayı geçecek.

Emeklerinin karşılığı… Şu dönemde iyi para… Hayrını görsünler.

***

ERZURUM… AĞIRLIK BÜYÜKBAŞTA

Erzurum’dan söz etmişken… Aile geleneği… Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, büyükbaş keser.

Erzurum… Türkiye’de en fazla büyükbaş kurban edilen illerden. Hayvan pazarı… Tertemiz… Küçükbaş hayvan pek göremezsiniz.

***

KAYSERİ… KAMU HİZMETİ

Bayramda, büyükbaş kurban edeceklerden biri de Dr. Memduh Büyükkılıç… Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı.

Kayseri… Büyükşehir ile ilçe belediyeleri arasında koordinasyon tam puan.

Kurbanlık kesimi… “Kamu hizmeti… Kimseden para alınmayacak.”

Hayvan pazarına gidiş… Bayramda mezarlık ziyareti… Yine… Kamu hizmeti… Otobüse para verilmeyecek.

***

ÇİFTE BAYRAM

Necdet Aktaş… Mardin’in Nusaybin ilçesi Ticaret Borsası Başkanı.

“Çifte bayram yapacağız” dedi.

– Kurban Bayramı… Ve… Terörsüz Türkiye Bayramı… Kurbanları keseceğiz… Beyazsu’da mangal… Kurban kavurması… Kemençeler… Oyun havaları… Bayramı doya doya kutlayacağız.

Beyazsu… Midyat ile Nusaybin arasında… Bölgenin ünlü mesire yeri… Civar illerden bile gelen çok.

***

BACASIZ FABRİKA

Ardahan… Sanayi yok… Halkın geçimi tarım, hayvancılık.

Hayvan pazarı… Ardahan için bacasız fabrika.

Geçen hafta satış biraz zayıftı.

Bu hafta canlanır.

Faruk Demir… Belediye Başkanı… Kurbanlık işi tamam… “Büyükbaş… Yedi hisse… Kişi başına 30 bin lira.”

Faruk Demir’i kutladık… Belediyenin kurban kesme ekibi var… Vatandaştan para alınmayacak… Allah, razı olsun.

***

BU BAYRAM FARKLI BAYRAM

Servet Taş… Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı… Ankara’ya gelmişti… Bir toplantı için.

Sohbet ettik… Hakkari’ye dönmeden önce bayramlaştık.

Servet Taş… “Allah kabul ederse, iki kurban keseceğim” dedi:

“Bu bayram farklı bayram… Eski bayramlara benzemiyor… Çok kişi benim gibi çifte kurban kesecek… Üç kurban kessek bile yeridir… Terörsüz Türkiye projesi ile haftalardır bayramı yaşıyoruz.”

***

ÜZÜLDÜK

Bayramın hemen öncesinde… Trabzon’un ünlü bölge gazetesi… Karadeniz… Yayın hayatına son verdi… 31 Mayıs 2025.

Gazeteyi… Rahmetli… Eski milletvekili… Eski bakan… Trabzonspor eski Başkanı Mehmet Ali Yılmaz kurmuştu… 23 Nisan 1979‘da.

Önceleri… Haftalık gazeteydi.

Sonra… Günlük gazete oldu.

Karadeniz’in sesiydi… Arkadaşlarımız yıllarca başarılı gazetecilik yaptılar… Ziyaret ederdik… Kutlardık.

Mehmet Ali Yılmaz, hayata veda edince… Çocukları Soner ile Türkay “baba emanetine” sahip çıktılar… Gazeteyi ayakta tutmayı başardılar.

Ama… Ne oldu ve neden oldu, bilemiyoruz… Severek okunan Karadeniz artık yok.

Üzüldük… Keşke yayına devam etseydi… Karadeniz, Karadeniz Gazetesi’ni sevmişti.